Semahat GÖKER ÖZYÜREK -
Bu çalışma, turizmde satın alma davranışlarında zihinsel muhasebe kavramının turizm sektöründe nasıl işleneceğine dair bir kavramsal çalışmadır. Zihinsel muhasebe, bireylerin finansal kararlarını bilinçaltında oluşturdukları kategoriler ve psikolojik süreçler çerçevesinde şekillendirmeleri olarak tanımlanmaktadır. Turizm sektöründe, tüketicilerin tatil bütçelerini belirleme, harcamalarını planlama ve finansal kararlarını yönetme süreçlerinde zihinsel muhasebenin önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bu kapsamda, zihinsel muhasebenin turizme nasıl uygulanabileceği, tüketicilerin davranışını etkileyen psikolojik faktörleri ve turizm işletmelerinde zihinsel muhasebe uygulamalarının nasıl olabileceği araştırılmaktadır. Çalışmada öncelikle zihinsel muhasebe kavramı teorik bir çerçevede ele alınarak, bu kavramın bireylerin ekonomik kararlarını nasıl yönlendirdiği açıklanmıştır. Zihinsel muhasebenin temel unsurları olan çerçeveleme (framing), kayıp korkusu (loss aversion), batık maliyet yanılgısı (sunk cost fallacy) ve hedonik çerçeveleme (hedonic framing) gibi psikolojik faktörlerin tüketici davranışları üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Turizm sektörü özelinde, turistlerin zihinsel muhasebe kullanarak tatil harcamalarını nasıl yönettiği, farklı kategorilere ayırdığı ve harcamalarına dair algılarının nasıl şekillendiği incelenmiştir. Turizm işletmeleri açısından zihinsel muhasebe, tüketici davranışlarını anlamak ve pazarlama stratejilerini şekillendirmek için önemli bir araç olarak değerlendirilmektedir. Çalışma, turizm sektöründe zihinsel muhasebenin daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla kavramsal bir çerçeve sunmakta ve gelecekte bu konuda yapılacak araştırmalara yön verebilecek öneriler geliştirmektedir. Turistlerin zihinsel muhasebe süreçlerinin daha detaylı analiz edilmesi, farklı turizm türlerinde (lüks turizm, doğa turizmi, macera turizmi vb.) bu kavramın etkilerinin incelenmesi ve pazarlama stratejilerinin psikolojik temellerinin araştırılması, gelecekte yapılacak çalışmalar için önemli bir araştırma alanı sunmaktadır.
Zihinsel Muhasebe Satın Alma Davranışı Batık Maliyet Algısı Fırsat Maliyeti Tüketici Davranışları.
This study is a conceptual analysis examining how the concept of mental accounting operates within tourism purchasing behaviors. Mental accounting refers to the psychological processes through which individuals categorize their financial decisions, often subconsciously. In the tourism sector, it is believed that mental accounting plays a significant role in determining vacation budgets, planning expenses, and managing financial decisions. Within this scope, the study investigates how mental accounting can be applied to tourism, the psychological factors influencing consumer behavior, and how tourism businesses can implement mental accounting practices. Initially, the study explores the concept of mental accounting within a theoretical framework, explaining how it guides individuals' economic decisions. Key components of mental accounting, such as framing, loss aversion, sunk cost fallacy, and hedonic framing, are evaluated regarding their impact on consumer behavior. In the context of tourism, the research examines how tourists manage vacation expenditures using mental accounting, how they categorize expenses, and how their perceptions of spending are shaped. For tourism enterprises, understanding mental accounting provides a valuable tool for interpreting consumer behaviors and developing effective marketing strategies. This study offers a conceptual framework to enhance the understanding of mental accounting in the tourism sector and proposes suggestions for future research. Areas for further investigation include a more detailed analysis of tourists' mental accounting processes, the exploration of its effects across different types of tourism (such as luxury, nature, and adventure tourism), and the examination of the psychological foundations of marketing strategies.